ARON in de pers

ARON in de pers

Opgraving Voeren - Weersterveld

Naar aanleiding van de bouw van een KMO zone te 's Gravenvoeren, voerden we in de zomer van 2023 een vooronderzoek en een vlakdekkende opgraving.

Op de plaats waar een de KMO-zone komt, zijn sporen gevonden van ongeveer 5.000 jaar en 3.000 jaar geleden (neolithicum en bronstijd). Sporen uit die perioden zijn in Vlaanderen erg schaars.

Momenteel worden de vondsten en plannen verwerkt tot een eindverslag. 

Graffiti in de O.L.V.-basiliek van Tongeren

Tussen 22 augustus en 25 oktober 2022 voerden we een grootschalige registratie uit van alle graffiti in de
O.L.V.-basiliek van Tongeren, meer bepaald van de toren en zolderruimtes. Dit onderzoek gebeurde in voorbereiding van het inrichten van de basiliektoren als uitkijkpunt.

In totaal werden meer dan 4000 foto’s genomen van middeleeuwse tot en met rectente graffiti. Van een 100-tal bijzondere exemplaren werd een hoge resolutie foto gemaakt. Dit rapport beschrijft de gevolgde werkwijze voor de registratie, en geeft een eerste overzicht van de aangetroffen types. Bijkomend wordt ook een korte interpretatie gegeven aan deze types, en bespreken we de verschillende ruimtes en enkele opvallende vaststellingen.

De aangetroffen graffiti blijkt een schat aan informatie te bevatten, die zeker haar plaats verdient tussen de
historische bronnen, en de archeologische resten onder de basiliek. Op basis van deze eerste registratie, die meer
dan 500 jaar aan geschiedenis omvat, kan nog jaren bijkomend onderzoek gebeuren en krijgen we een beter beeld
van het leven van de individuele Tongenaren en de bezoekers van de basiliek doorheen de tijd.

De determinatie van de types gebeurde volgens de leiddraad die daarvoor werd opgesteld door Matthew Champion, en die via deze website te raadplegen is: http://www.medieval-graffiti.co.uk/

 

3000 skeletten op de Groenmarkt in Sint-Truiden

In februari werd het eindverslag van onze opgravingen aan de Groenmarkt afgerond. Het facebookbericht dat we postten met een aantal korte bevindingen van het onderzoek werd opgepikt door de pers

Opgraving Romeins villadomein op Tongeren Industrie Oost

Tussentijds verslag, naar aanleiding van de 'Eerste-spadesteek' van XPO Logistics.
Wij danken onze opdrachtgever Cordeel nv voor de samenwerking.

De Site

Tussen 2018 en 2020 werd op het terrein een in kaart gebracht door middel van meerdere archeologische vooronderzoeken. 
De opgraving van dit domein startte op 3 mei 2021. Momenteel is ongeveer de helft van de site onderzocht. Hierbij werpen we een blik op de tussentijdse resultaten.


De Sporen

Naar Romeinse traditie was het villadomein op een heuvelrug gelegen. Door deze ligging is de site eeuwenlang onderhevig geweest aan hellingserosie. Hierdoor vinden we nu enkel de diep uitgegraven sporen van de site terug.

Het onderzoek leverde sporen op van meerdere gebouwen. Een aantal van deze gebouwen waren  in Romeinse stijl deels opgetrokken in steen, voorzien van een kelder en van een dak met pannen.

Andere gebouwen sloten aan bij de inheemse bouwtraditie. Het waren langwerpige hout-lemen boerderijen en werkplaatsen, met een dak uit riet of stro. Al deze gebouwen lijken rond een rechthoekig erf te zijn geschikt. Het domein was omgeven door een hekwerk en bereikbaar via een weg.

Op het erf lagen kuilen, ovens, vijvers en waterputten. Sommige zijn volgestort met bouwpuin afkomstig van de afbraak van het villadomein. Uit één waterput werd veel puin ingezameld van een gebouw dat hoogstwaarschijnlijk een badhuis geweest is. Er werden brokken watervaste mortel, delen van vloer– en muurverwarming (hypocaustum) en elementen van een schouw aangetroffen. Sommige dakpannen dragen een CTEC-fabrieksstempel, wat wijst op een herkomst uit regio Heerlen. Er kwamen ook enkele fresco-fragmenten tevoorschijn. 


De Vondsten

Naast bouwmateriaal werden ook dierenbotten, aardewerk en resten van artisanale producties aangetroffen (smeltslakken). Opvallend is de vondst van een zestal hondenskeletten, die deel uitmaken van een ‘rituele depositie’. De honden werden samen met een rundskop in de waterput begraven onder het puin van het badhuis. Dit wordt geïnterpreteerd als een verlatingsoffer.

De vondsten dateren globaal uit de eerste tot de vierde eeuw n. Chr. 

Archeologiedagen: ontdek sporen van de beroemde

Unieke kans om de lopende archeologische opgraving in Laar te bezoeken! De site is gelegen te midden van het slagveld van de beroemde "Slagen bij Neerwinden" (1693 en 1793).
Schrijf je in voor een boeiende rondleiding. Kom meer te weten over de geschiedenis van deze "Slagen" en ontdek welke bodemvondsten de archeologen hiervan terugvinden.
De rondleidingen gaan door in kleine groepjes (15 à 20 personen), en dit tussen 10u en 16u30.

Vooraf inschrijven is nodig! Dit kan vanaf 15 september.
Na je inschrijving bezorgen we jou verdere praktische informatie (locatie, parking, coronarichtlijnen).

INSCHRIJVING:

https://www.rlzh.be/erfgoed/agenda/archeologiedagen-ontdek-sporen-van-de-beroemde-slagen-bij-neerwinden

WAAR?

archeologische opgraving
Mottendelstraat
3400 Landen

Bron: UiTinVlaanderen.be

Start van het Geofysisch onderzoek in de tuinen van de Abdij van Vlierbeek

Begin deze maand werd gestart met het tuin-archeologisch onderzoek in de Abdij van Vlierbeek. Dit zal niet alleen wetenschappelijke kennis over de tuinen opleveren, de resultaten gaan ook dienen als inspiratiebron bij de herinrichting van de tuinen.

Een samenwerking met de Stad Leuven, KULeuvenArcheoWorks, 3Dsoil en Target Archaeological Geophysics

De omgeving van de Maagdentoren van Zichem onderzocht

Het recentste nummer van M&L bevat onder meer een bijdrage over het archeologisch onderzoek rond de Maagdentoren in Zichem.

De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de gemeente Scherpenheuvel-Zichem, werkten samen met een aantal partners het landinrichtingsplan Poort Scherpenheuvel uit. In dit inrichtingsplan staan ook maatregelen op stapel op het terrein rond de Maagdentoren, een 3,4 ha groot gebied langs de Demer in Zichem.

Over de rol van de Maagdentoren, zijn precieze betekenis en unieke architectuur werd al veel geschreven. Een aantal aspecten bleven daarbij enigszins onderbelicht: de geschiedenis van het landschap rondom de burchttoren en zijn relatie met de vroegere waterburcht (het huidige Oranjekasteel) en met de Demer.

Een terdege onderzoek van deze aspecten, samen met een bodemkundige en archeologische waardering van het gebied, is een voorwaarde voor de kwaliteitsvolle inrichting van het huidige landschap. De resultaten van dit onderzoek vormen de leidraad voor het ontwerp van de omgeving rond de Maagdentoren en worden in het artikel kort voorgesteld.

Elke Wesemael & Korneel Gheysen (VLM)

Vervloekt in Tongeren!

Een Romeins vervloekingstablet ontdekt in Tongeren!

In 2016 werd door ARON bv opgegraven aan het Regulierenplein in Tongeren. Daarbij werd een uitzonderlijke vondst aangetroffen: een goed bewaard loden plaatje waarop duidelijk inscripties te lezen waren, in het Grieks en het Latijn. 

Het tablet is 12 cm hoog en 12 tot 14 cm breed, en is opmerkelijk goed bewaard. Links en rechts is het tablet geperforeerd. Daar zaten twee ijzeren nagels waarmee het object ergens op bevestigd kon worden. Eén van de twee nagels zit nog op zijn plaats. In het lood zijn tekeningen gekrast, magische tekens en namen van Oosterse, hoofdzakelijk Hebreeuwse godheden. Helemaal onderaan heeft iemand anders een tekst in het Latijn geschreven die de persoon aanduidt die geviseerd wordt door het object: Gaius Iulius Viator, zoon van Ingenua. Het magische karakter van het document blijkt duidelijk uit de magische tekens en de godheden die aanroepen worden. Het metaal van de drager – lood – suggereert bovendien dat het gaat om negatieve magie: het gaat om een vervloekingstablet.Dergelijke tabletten werden in de oudheid gebruikt om goden en geesten te aanroepen om degene waarop het tablet betrekking had tot iets te dwingen of er onheil over af te roepen.

Het tablet werd gevonden in een laag die een oud loopniveau leek te zijn. De andere vondsten die in deze laag werden aangetroffen, dateren deze in het laatste derde van de 1ste eeuw na Chr. In die periode stonden op deze plek in Tongeren houten gebouwen. We kunnen ons ongeveer het volgende scenario voorstellen: een vijand van Gaius Iulius Viator maakte het vervloekingstablet vast aan diens huis, op een plek waar dit niet opviel, bijvoorbeeld net onder het dak. Daar zal het tablet een tijd gehangen hebben en zijn vervloekende werk hebben gedaan, tot het naar beneden viel, of tot het gebouw waarop het bevestigd was, afgebroken werd.Tacitus vermeldt deze gewoonte zelfs in een anekdote over de dood van Germanicus. Toen Germanicus onverwacht ziek werd, zouden zijn naasten zijn huis doorzocht hebben en kwaadaardige voorwerpen gevonden hebben, waaronder loden tabletten met zijn naam in gegrift.

Hopelijk is het toch nog allemaal goed gekomen met die arme Gaius Julius Viator...

Voor wie er meer wil over weten:

Roxanne BÉLANGER SARRAZIN, Alain DELATTRE, Daniel DEMAIFFE, Natasja DE WINTER, Alain MARTIN, Georges RAEPSAET & Marie-Thérèse RAEPSAET-CHARLIER, avec la collaboration de Cecilia MELAERTS-SAERENS & Frank SCHEPPERS, Iaô Sabaôth. Pratiques magiques dans la cité des Tongres: une tablette de défixion mise en contexte. Bruxelles, Association Égyptologique Reine Élisabeth, 2019, 120 p. ISBN 978-2-9600834-5-3. €30.

Roxane BELANGER SARRAZIN, Alain DELATTRE, Daniel DEMAIFFE, Natasja DE WINTER, Alain MARTIN, Georges RAEPSAET & Marie-Thérèse RAEPSAET-CHARLIER, « Une tablette de défixion récemment découverte à Tongres », in: Latomus 78 (2019), p. 471-481, 5 fig.

Deze publicaties zullen te koop aangeboden worden in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren

Het tablet is vanaf nu te bezichtigen in het Gallo-Romeins Museum

Opgraving Gingelom afgerond

Naar aanleiding van de bouw van een aardappelloods en omgevingswerken in Gingelom kregen we de opdracht om het terrein aan de Montenakenstraat te onderzoeken. Het onderzoeksgebied had een totale oppervlakte van ca. 7900 m².

Er werden door het veldteam twee grote werkputten en een vijftal kleinere werkputten opgegraven. Deze werkputten werden aangelegd ter hoogte van de gekende sporenconcentraties uit het vooronderzoek.  Tijdens de opgraving werden 65 sporen aangetroffen, onder andere een kringgreppel, een huisplattegrond,  silo’s, (paal)kuilen, een greppel en een postmiddeleeuwse weg. De sporen kunnen gedateerd worden tussen de late bronstijd/vroege ijzertijd en de 19de eeuw. Dit geeft aan dat de omgeving van Gingelom al bewoond was vanaf de late bronstijd.