Colofon

  •  79
  •  Opgraving

Opgraving aan de Goedestraat te Meerbeek (Kortenberg)

Periode
Oktober - November 2009
Opdrachtgever
OCMW Leuven
Projectverantwoordelijke
Elke Wesemael
Terreinverantwoordelijke
Marjolein Deceuninck
Uitvoerend team
Marjolein Deceuninck, Marjolijn De Puydt, Elke Mertens, Kwinten Vandenbussche, Hilde Robert, Elke Wesemael
Medewerkers
Edgard Gaens, Landmetersbureau Pieters

De site aan de Goedestraat te Meerbeek herbergde sporen uit twee aaneensluitende periodes, nl. uit de volle en de late middeleeuwen. 

Uit de vroegste fase werden op de noordelijke helft van het terrein paalkuilen van een houten gebouw met niet nader te bepalen functie en een artisanaal complex aangetroffen. Overdekte werkplaatsen met de resten van schachtoventjes en hiermee geassocieerde afvalkuilen wijzen op een intens gebruik van de locatie als terrein voor ijzerwinning. Al dan niet in relatie met deze ijzerwinning komen er complexen van extractiekuilen voor. De productie van ijzer uit ijzeroer door het gebruik van schachtoventjes is een oude ijzerwinningstechniek die relatief gemakkelijk uitvoerbaar is. De oventjes werden opgebouwd aan de rand van een kuil met een schachtlichaam uit ter plaatse uitgegraven leem (extractiekuilen) en stro. Ze werden gevuld met kleine brokjes ijzeroer vermengd met houtskool, en vervolgens door middel van blaasbalgen naar een temperatuur van 1100°C gestookt. Om 10 kilo smeedbaar ijzer uit ijzeroer te kunnen winnen heeft men ruim 400 kilo houtskool nodig. Deze houtkool kon men ter plaatse maken in houtskoolmijlers, maar er werd ook in gehandeld. 

Uit een tweede fase, de late middeleeuwen, werd, centraal in het onderzoeksgebied, een gebouw aangetroffen dat opgetrokken was op een steenbouw sokkel, een gangbare manier van bouwen in deze periode. Het lijkt te gaan om een hout-lemen constructie die op een vierkante sokkelmuur was opgetrokken, met een aanbouw aan de oostelijke zijnde.

Gezien de geschiedenis van het vlakbij gelegen Pachthof der Zeven Slapers kan een relatie met deze hoeve vermoed worden. Helaas werd tot op heden geen enkel deel van dit volgens de historische bronnen minstens 600 jaar oude, en op basis van de recente archeologische gegevens mogelijk nog oudere, Pachthof  toegevoegd aan de lijst van geklasseerde monumenten en/of archeologische sites. Hoewel nog slechts de grote schuur, de paardenstal en de inrijpoort in de originele 18de eeuwse staat zijn, zijn de overige gebouwvolumes ondanks modernisering nog op hun historische locatie terug te vinden. Hetzelfde viel, tot voor de huidige verkaveling van de naastgelegen terreinen, ook op te merken over het geheel in zijn historisch-landschappelijke context. Wij sluiten ons dan ook graag aan bij de mening van het Erfgoedhuis Kortenberg dat de site van het Pachthof der Zeven Slapers de moeite is om bewaard te blijven voor het nageslacht.

 

WESEMAEL E. DE WINTER N. en DECEUNINCK M. (2009) Opgraving aan de Goedestraat te Meerbeek (Kortenberg). Onderzoek uitgevoerd in opdracht van OCMW Leuven (ARON Rapport 79), Sint-Truiden.

Het aanleggen van het vlak

Marjolijn dapper in actie

Den Edgard

links